Miaukologia stosowana, czyli rzecz o (kociej) muzyce

 

Do tej pory nasze spotkania odnosiły się do wizualnych dowodów na kocią obecność w kulturze. Postanowiłam dla odmiany dzisiejszą edycję poświęcić muzyce. Czyli dziś słuchamy. Chętnych zapraszam do przesłuchania utworów z playlisty, jaką stworzyłam i jaka będzie sobie rosła - o tutaj: [http://www.youtube.com/playlist?list=PLfz8jNBWVf3xpYjaSrUAeArUt1QqAN3Cq].

 

 

Że kot jest inspirującym tematem muzycznym nikogo przekonywać chyba nie muszę. Najbardziej znane kociaste piosenki znane z dzieciństwa to "Wlazł kotek na płotek" oraz kołysanka "Kotki dwa". Pierwsza jest przyśpiewką - popularność zyskała w XIX wieku, jej autor pozostaje anonimowy. Druga piosenka ma wiele wersji - pochodzącą z filmu "Paweł i Gaweł" z 1938 roku (autorstwa Jerzego Nel i Ludwika Starskiego do muzyki Henryka Warsa) śpiewaną przez Adolfa Dymszę i Eugeniusza Bodo ("Ach, śpij kochanie") oraz nawiązujące do wiersza Ewy Szelburg-Zarębiny ("Kotki").

 

Przy okazji jest jeszcze jedna kołysanka filmowa "Dobranoc, oczka zmróż" - pochodząca z obrazu "Włóczęgi" z 1939 (śpiewają Szczepko i Tońko) i tam też koci motyw zagościł. Jeśli już jesteśmy przy piosenkach dla dzieci to kotów mamy jeszcze kilka - w piosence "Coś ty kotku chciał", "My jesteśmy kotki dwa", "Kotek Kłopotek", "Kotek Puszek" i "Kot bury" oraz w zabawie "Uciekaj myszko do dziury" (straszenie kotem burym ma w tej zabawie znaczenie podobne, jak straszenie niedźwiedziem złym...). Z przyśpiewek można jeszcze wspomnieć o "Oj, kot, pani matko, kot", pochodzącej z XIX w.

 

W irlandzkiej kulturze istnieje cały cykl "pijackich przyśpiewek" dla wielbicieli kotów opartych na wersjach zespołów takich jak: The Dubliners, The Clancy Brothers, The Wolfe Tones czy The Irish Rovers. Prześmiewca Marc Gunn zebrał je na płycie jako "Irish Drinking Songs for Cat Lovers" i "Irish Drinking Songs for Cat Lover's Companion" oraz "Whiskers in the Jar. Irish Songs for Cat Lovers". Muzyk zachęca także do śledzenia newslettera swojego kota o imieniu Torre - "Cat Drinking Tails" - lub do czytania swojego osobistego bloga "Cat Music Blog and Cat Lovers Podcast" - zapewne znajdziecie tam wiele cudownych dźwięków wraz z kocimi szantami.

 

Jeżeli ktoś mało ma jeszcze wszelkiej maści przeróbek zapraszam na chwilę wizualnej strawy z kotami, które znacząco zmodyfikowały 17 klasycznych utworów [http://www.bedlamspot.com/song-lyrics-significantly-improved-by-cats/], po czym wracamy do ludowych i tradycyjnych piosenek jak niemiecki "Kot w śniegu" ("A, B, C, die Katz' lief in den Schnee"). Jan Sebastian Bach tworząc "Kantaty o kawie" wspomniał również o kocie, który na myszy zawsze jest łasy. Inną klasyczną wariację w temacie kotów stworzył Berthold z tematów Gioachino Rossiniego w "Duetto buffo di due gatti".

 

A całą muzikalową historię (w oparciu o twórczość Eliota) skomponował Andrew Loyd Weber i nazwał "Koty". Jest to chyba jeden z bardziej charakterystycznych muzikali, który wystawiany był w wielu wersjach językowych na całym świecie. Z tradycyjnych pieśni należy zwrócić jeszcze uwagę na pochodzący z XVIII w. song "Wallifou Fa' the Cat", czy napisaną przez Hogg'a w 1819 roku "Cameronian Cat" oraz inne takie jak: "Little Cat", "Feline Gravy", "My Grandmother's Cat", "Senior Don Gato" "Poor Kitty Popcorn" czy kolędę "The Friendly Beasts" z udziałem kota.

 

Koty jak widać (i słychać) w muzyce pojawiają się jak często tylko mogą. Czasami w jednej piosence, czasami są zaś motywem przewodnim całej płyty. Bywa też tak, że występują jedynie w nazwie grupy lub płyty... albo na jej okładce. Możliwości jest całe mnóstwo. Zostaje jeszcze kwestia, czy koty są inspiracją, czy są metaforą, czy może występują jako opowieść o prawdziwym kocie. Wiele z piosenek ma jak najbardziej komiczny i prześmiewczy charakter, inne czuć stereotypami na odległość. Żeby tradycję listy zachować - poniżej zamieszczam przegląd kocich utworów, by każdy chętny Czytelnik mógł stać się specjalistą w temacie Miaukologii.

 

A.

Alley Cat - kocia nazwa dla zespołu z grupy Zoofiah Kartel

The Alley Cats - kolejna kocia nazwa zespołu

Ames Brothers "Pussy Cat" (1958)

Anamika "Catwalk"

The Aquabats "The Cat With Two Heads"

Aristocats "Everybody wants to be a cat"

Asia i Koty "Miserable Miaow" (2012) - zarówno zespół ma kocią nazwę, jak i część piosenek, koty występują w teledyskach, a na dokładkę... część członków zespołu nosi kocie maski.

Atomic Kitten - kocia nazwa, bez kocich piosenek...

Awesome New Republic "Alleycat" (2009)

Axton Hoyt "Della and the Dealer"

Ayreon - "Temple of the Cat"

 

B.

Bachus Ned "The Body In The Bag"

Baynham Grant "The Cat Song"

Be Your Own Pet "Wildcat!"

Bellamy Brothers "Hell Cat" (1976)

Bent Fabric and His Piano "Alley Cat" (1962)

Big Black "Kitty Empire"

"Black Cat, White Cat" - soundtrack z filmu

Black Cat Bones - kocia nazwa zespołu

Blanc Mel “I Taut I Taw a Puddy Tat” (1950)

Blood Sweat & Tears "Suite from The Owl and The Pussycat" (1970)

Bogle Eric "Nobody's Moggy"

Bonds Gary (U.S.) "Copy Cat" (1962)

Bowie David "Cat People (Putting Out Fire)" (1982)

Boxcar Racer "Cat Like Theif"

Brainstorm "Kitten Who Didn't Want to Give Up!"

Broadcast "Black Cat"

Buzu Squat "Kocie Sprawy"

Byrd Donald "The Cat Walk"

 

C.

Carlisle Cliff, Paley Tom, Rooftop Singers "Tom Cat Blues (Ring-Tail Tom)"

Cash Johnny “Mean-Eyed Cat” (1960)

The Cat Empire - kocia nazwa dla zespołu

Catatonia "Lost Cat"

CatWalk - nazwa dla zespołu

Le Chanson du Dimanche "Les souris et les chat"

Chapin Harry "Cat's In The Cradle" (1974)

Clark Petula "The Cat In The Window (The Bird In The Sky)" (1967)

The Cure “All Cats Are Grey” (1981)

The Cure “The Love Cats” (1983)

 

D.

Dapper Cats - Groovy Tunes & Hot Guitars: The Legendary Dig Masters, Vol. 3 - nazwa serii płyt

Deee-Lite “Pussycat Meow” (1992)

Don Gatto - nazwa zespołu hard corowego

 

E.

Erçetin Candan "Kedi Özledi" ("The Cat Misses You")

Etnovo "Kocie Góry"

 

F.

Fabian "Tiger" (1959)

Fersen Thomas "Le Chat Botté"

Féy "Gatos en el balcón" (1995)

Fish Leslie "I Believe the Cats are Taking Over"

Flegg Chris "It's a Cats Life"

The Format "Does Your Cat Have A Moustache?!" (2007)

Foxy Shazam "Dog In Love With Kitty" (2010)

Franks Michael "Tiger in the Rain"

 

G.

Germano Lisa "Kitty Train"

The Golden Cats - kocia nazwa dla zespołu

Grupa KOT - kocia nazwa dla zespołu

Guido "Cat In The Window"

Guns 'N' Roses "Cats In Cradle"

Guster "Carol Of The Meows" (2004)

 

H.

Harvey P.J. "Cat on the Wall"

Hersh Kristin "SnoCat" 

Hobson Jane "Throw Your Cat Away"

Hot Chip  "Alley Cats" (2010)

 

J.

Jack Off Jill "My Cat"

Jackson Janet "Black Cat" (1990)

James Tommy and The Shondells "Cat's Eye In The Window" (1972)

Janes Addiction "My Cat's Name Is Maceo"

Jazda Na Kocie - nazwa dla zespołu o cięższym brzmieniu

"Jazz Cats" - nazwa serii płyt ("Lonesome Jazz", "Three Martini Jazz", "Jazz to Wake Up To", "Rainy Afternoon Jazz", "Late Night Jazz")

Jefferson Starship "Ride The Tiger" (1974)

John Elton "Honky Cat" (1972)

John Robert "The Lion Sleeps Tonight" (1972)

Jones Tom "What's New Pussycat?" (1965)

"Jumpin' Like Mad: Cool Cats & Hip Chicks" - nazwa serii płyt

Just for the Cat - nazwa zespołu

 

I.

Ich Troje "Kot"

 

K.

Kabaret MIMOTO "Ballada o Kocie"

Kaliber44 "Gruby czarny kot"

Keillor Garrison, Frederica von Stade."Songs of the Cat" (1991) - album poświęcony w całości kotom

Killaz Group "Ludzie Koty"

The Kills "Cat Claw"

King Crimson "Cat food" (1970)

The Kinks “Phenomenal Cat” (1968)

Kittie - nazwa dla kobiecege zespołu o bardzo ciężkim brzmieniu

Knife Shonen "Catnip Dream" (1994)

Knife Shonen "Giant Kitty"

Kocie Łby - nazwa dla zespołu hip hopowego

Kot Karter "Kocie"

Koteluk Mela "Wielkie Nieba" (2013)

Koty Katz "Jestem Kotem"

 

L.

Lady GaGa "Shake Ur Kitty" (2008)

Laika "Black Cat Bone"

Lee Peggy “The Siamese Cat Song” (1955)

Lee Peggy "The Alley Cat Song" (1963)

Lemahieu Alain "Les Chats"

Lister Anne "The Small Black Cat"

The Lovin' Spoonful "Nashville Cats" (1967)

 

M.

Maanam "Mentalny Kot"

Madden's Jig "Cat's Meow"

Mangsen Cindy "Cat Tales" - cały album poświęcony jest kotom

Marais & Miranda "The Cat Came Back"

The Maskman & The Agents "My Wife, My Dog, My Cat" (1969)

Mayday Parade "Black Cat" (2007)

McDonald Alastair, Hagan Harry "Sam The Skull"

McGinn Matt "The Dundee Cat"

McQuillin Cynthia & Dr. Jane Robinson autorki "Catbox Blues", zbioru znanego także jako "Bedlam Cats - A Collection of Songs About Our Favorite Felines" w wykonaniu: Jane A. Robinson, Cynthia McQuillan oraz innych artystów. Utwory na tej płycie to:1. Catbox Blues; 2. Bella Chow; 3. Kitty Cat "Z"; 4. Lap Top Unit; 5. Cats Are Not Graceful; 6. A Familiar Beast; 7. Milk to Feed The Cat; 8. Autumn Cats; 9. Kitten's Blood; 10. When Kittens Call; 11. Bedlam Cats; 12. Flea Enterprise; 13. Night Mewsic; 14. Cats; 15. Skitter Skat Cat; 16. Black Cat Blues; 17. Only Human; 18. The Cat Who Warps By Herself; 19. Cats In The Dawn; 20. Top Cat Rap.

"Mellow Cats 'N' Kittens - Hot R&B and Cool Blues" - nazwa dla serii płyt

Miller Harry S. "The Cat Came Back"

Miss Kittin "Kitty is High"

Monte Lou "Pepino's Friend Pasqual (The Italian Pussy-Cat)" (1963)

Morningwood "Cat In a Box"

Morphine "Sheila"

Morton Jelly Roll "Tom Cat Blues"

Mumford & Sons "Little Lion Man" (2010)

Mumiy Troll "Kot Kota"

 

N.

Nashville Cats - nazwa dla zespołu

Nugent Ted "Cat Scratch Fever" (1977)

 

O.

Oakenfold z Brittany Murphy "Faster Kill Pussycat" (2006)

Of Monsters And Men "King And Lionheart" (2013)

O'Hegarty Charles "Body in the Bag"

Okudżawa Bułat "Czarny Kot"

Owens Buck "I've Got A Tiger By The Tail" (1965)

 

P.

Pablopavo i Ludziki "Koty"

Peszek Maria "Mam Kota"

Phoebe "Smelly cat"

Pidżama Porno "Kotów kat ma oczy zielone"

Pink Floyd "Lucifer Sam"

Pink Freud "Kocie Języczki"

Pogodno "Piosenka o śmiesznym tytule"

The Pogues "Wild Cats of Kilkenny"

Poison “Look What the Cat Dragged In” (1986)

The Presidents Of The United States Of America "Kitty"

Primus "Tommy The Cat"

Przybylska Sława "Czarny kot"

Pussycat - nazwa dla zespołu

 

Q.

Queen "Delilah"

 

R.

Radek Janusz "Kot"

Ratatat "Wildcat"

Rathergood "Billy the Kitt"

R.E.M. "Star Me Kitten"

Red Bird & Blue Cat Records - wydawnictwo płytowe

Red House Painters "Wop-A-Din-Din"

The Red Jumpsuit Apparatus "Cat And Mouse" (2006)

Rej3ctz “Cat Daddy” (2011)

Republika "Śmierć na pięć"

Robinson Jane "Muscles of the KittyCat"

Rogow Roberta "Cat Woman's Song"

Rogucki Piotr "Kot"

The Rooftop Singers "Tom Cat" (1963)

Rosselson Leon "The Neighbour's Cat"

Rydell Bobby "The Alley Cat Song" (1964)

 

S.

Santamaria Ramón "Mongo" El Pussy Cat (1965)

Say Anything "Yellow Cat (Slash) Red Cat" (2004)

Seventh Wonder "Alley Cat"

The Simon Sisters "Owl and the Pussycat"

Smashing Pumpkins "Lily (My one and only)"

Smith Jimmy "The Cat" (1964)

Sonic Youth "Purr" (1992)

The Specials "El Pussy Cat"

Spin Doctors "Cleopatra's Cat" (1994)

Squeeze "Cool For Cats" (1979)

Stewart Al "Year Of The Cat" (1977)

Stray Cats "Stray Cat's Strut" (1983)

Surivor "Eye of The Tiger" (1982)

 

T.

Tajfuny i Alibabki "Czarny Kot"

Tanega Norma "Walkin' My Cat Named Dog" (1966)

Tango with Lions  - nazwa projektu muzycznego piosenkarki i autorki tekstów Kat

Thompson Sue "Paper Tiger" (1965)

Thorne David "The Alley Cat Song" (1962)

Tibet David Michael /Current 93 "The Cat Is Dead"

Time Rebels Intergalactic Army "CatBox Blues"

The Tokens "The Lion Sleeps Tonight" (1961)

Tricky "Love Cats"

Turnau Grzegorz "Śmierć na pięć"

The Turtles “Cat in the Window (The Bird in the Sky)” (1970)

 

U.

U2 "An Cat Dubh"

Ugly Kid Joe "Cat's In The Cradle" (1993)

 

V.

The Vaselines "Monsterpussy"

Veitch Jacqui i Joel "My Cat's Got Knees"

Venetian Snares "Songs About My Cats"

The Village Soul Choir "The Cat Walk" (1970)

 

W.

Waldron Mal Trio "Cat Walk" (1959)

Wasler Bob "I'm Going to Drown My Cat"

The Weakerthans "Plea From A Cat Named Virtute"

The Weakerthans "Virtute The Cat Explains Her Departure"

 

Y.

Yankee Doodles "Kraken/Kitten"

Yeah Yeah Yeahs "Gold Lion" (2006)

Yugoton & Nosowska "To była sobota"

 

I tu kończy się wyliczanka, jednak nie kończy się sama opowieść o kotach i kociej muzyce. Zanim jednak przejdę do części stricte miaukologicznej, chciałam zachęcić do rzucenia okiem lub uchem na kota pianistę... [http://kotpianista.pl/].

 

Poza faktem, że my (ludzie) lubimy koty, przez co wrzucamy je do wszelkich swoich działań - istnieją pogłoski, że koty wytworzyły swój własny zmysł estetyczny - jako rzeczą badacze i specjaliści. Zoomuzykolodzy (np. Mâche) "odkrywają wspólne wielu gatunkom archetypy - częściej ponoć rytmiczne, niż oparte na wysokości dźwięku - odpowiadające pewnym emocjom", a inni (np. Borys Cyrulnik) twierdzą, że istnieje wspólny wszystkim gatunkom język, "zmysłowe pasmo częstotliwości, które łączy nas ze zwierzętami". Sceptycy zapewne nie przyjmą na wiarę informacji, że muzyka kotów jest "nieskończenie bardziej rozwinięta od naszej", a zawdzięcza to "rozlicznym modulacjom wykraczającą daleko poza system tonów i półtonów" - prezentowane zdanie pochodzi od Moncrif'a, który w swoich listach deliberując na temat muzyki i kotów właśnie takie wnioski wysuwa. Kot (o czym będę pisała w innym czasie, a co wielbicielom kotów zapewne jest już znane) przez wieki nie cieszył się nadmiernym uznaniem. Przez swoją niezależność przychodziło mu płacić cenę życia. Palone i topione koty powinny już dawno zemścić się na ludziach. I kiedy już zaczęliśmy być dla nich bardziej przyjaznymi istotami, nadal dyskredytowaliśmy ich umiejętności. Jean-Claude Lebensztejn w książce "Miaulique. Fantasie chromatique" - dotyczącej właśnie miaukologii, tudzież miauzyki dzieli się historią muzycznych kocich obecności. Należy bowiem pamiętać, że kocia muzyka była (i jest) odpowiednikiem kakofonii i jazgotu. Do XIX wieku (od XVI, kiedy łaskawie przestaliśmy koty utożsamiać z pomocnikami diabła i czarownic) kot w muzyce mógł występować jako: struna (fabrykowana z wyrywanych jelit), instrument muzyczny (kocie organy, w których piszczałki zostały zastąpione kotami, a koty te pociągano za ogony lub kłuto), lek na melancholię (kolejne urządenie, tym razem klawiatura z kotami, które uderzano młoteczkami z gwoździem - skonstruowane przez Johanna Christiana Reila w 1803 roku, oby gwoździe ciężkimi mu były),  inspiracja dla pastiszy i facecji (Carl Farina "Il gatto", Adrian Banchieri "Festyn w tłusty czwaretk" z udziałem psa, kota, kukułki i sowy, Heinrich Ignaz Franz Biber "Sonata representativa" z kocią wokalizą, Scarlatti "Kocia fuga", Moritz von Schwind "Katzensymphonie" ozdobiona kocimi łebkami i ogonkami na pięciolinii, a także utwory Banchieriego, Charpentiera, Mozarta czy Bertholda), czasami udostępniono kotom bardziej harmonijne utwory ("Kołysanki Kota" Igora Strawińskiego, "Dziecko i czary" Maurice'a Ravela). Z nadejściem XX wieku kot - nie zapytany o zdanie - stał się patronem bluesa i jazzu. Już same nazwy z "cats", "kitty" i "kitten" wskazują na silne związki z patronem, ale dochodzą jeszcze miauczące trąbki i głosy, swoisty jazgot i kakofonia. Jednak to, że będziemy coś odbierali na takim poziomie (kakofonicznym) może jedynie świadczyć o naszym braku wiedzy, ogłady, swoistym ograniczeniu i grubiańskości zmysłów - jak określał to Moncrif.  "Wciąż ktoś dla kogoś jest Kotem." [informacje i cytaty pochodzą z artykułu Stefana Riegera "Kocia Muzyka - Paryska Kronika Miauzyczna"].

Wciąż piszę o muzyce ludzi imitującej kocie dźwięki. Jest tak zapewne dlatego, że nie czuję się wystarczająco kompetentnym badaczem zjawiska samej kociej muzyki (moje koty nie chcą mi śpiewać, ale z przyjemnością słuchają przygotowanej playlisty). Nie wykluczam jednak możliwości istnienia czegoś takiego, jak kultura kotów - a tym samym kocia muzyka, czy kocie sztuki plastyczne (czemu także mam nadzieję poświęcić kiedyś czas). Aktualnie wyczekuję na publikację badań przeprowadzonych w Uniwersytecie w Wisconsin przez Davida Teie i psychologa Charlesa Snowdona, którzy badali reakcje zwierząt na muzykę - na obecnym etapie ich spostrzeżenia są następujące: zwierzęta reagują znacząco bardziej na muzykę stworzoną specjalnie dla nich, niż na muzykę skomponowaną dla ludzi [http://musicforcats.com/31-for-pet.htm]. Mam więc nadzieję, że przynajmniej część powyżej wymienionych utworów powstała z myślą o kotach i jeśli włączycie sobie i swoim kotom playlistę, zaobserwujecie jakieś reakcje (tak jak ja).